Litvanlar (Litvanca: Lietuviai), Litvanya’nın yerlisi olan Baltık kökenli bir etnik gruptur. Litvanların, Litvanya’daki nüfusu üç milyonu aşmaktadır. Yaklaşık bir milyonu da Litvanya’nın dışında yaşamaktadır. Litvanların anayurtları dışında yaşadıkları yerlerin başında ABD, Brezilya, Kanada, Rusya, Birleşik Krallık ve İrlanda gelmektedir. Litvanca, Hint-Avrupa dil grubuna bağlı olup Baltık dilleri alt sınıfına dahil olan iki dilden biridir. Litvanların çoğu Hristiyanlık dininin Katolik mezhebine bağlıdır.
Litvanya’ya ilk insanlar, milattan önce 10 bin yıllarında –Buzul Çağı‘nın sonlarına doğru- yerleştiler. Milattan önce 2. binyıl ile 3. binyıl arasında ülke topraklarına Hint-Avrupa halkları‘nın göçü başladı. Hint-Avrupa halkları, yerli halklarla karıştı ve Baltık uluslarını oluşturdular. Tarihte ilk kez Litvanya adına, bir Alman el yazması olan ve 14 Şubat 1009’da telif edilen Kuedlinburg Yıllıkları adlı kitapta rastlanır.
Başlangıçta parçalanmış Baltık kabileleri tarafından yerleşilen ülke, Mindaugas tarafından 1230’da birleştirildi ve Mindaugas 6 Temmuz 1253’da taç giyerek ilk Litvanya kralı oldu. 1263’te Mindaukas’a karşı yapılan suikastle birlikte; Litvanya Paganları; Haçlı Seferleri ve Töton Şövalyeleri‘nin hedefi haline geldi. Uzun süren mücadelelere rağmen, Litvanya Büyük Dükalığı hızla Rus Knezlikleri‘nin topraklarına doğru genişledi.
14. yüzyılın sonlarına doğru; Beyaz Rusya, Ukrayna, Polonya‘nın bir bölümü ve Rusya dahil Avrupa‘nın büyük bir bölümünü ele geçiren Litvanya, Avrupa’nın en büyük ülkesi haline geldi. Böylece Litvanya Dükalığı, doğu ve batının arasında çoklu bir kültür mirasına sahip; doğal sınırlara ulaşmış bir devlet halini aldı. İmparatorlukta var olan dinlere hoşgörülü davranan Litvanyalılar Slav kültüründen birçok ögeyi kendi kültürüne kattı, böylece Litvanya dilinde Slav etkisi arttı ve devletin resmî dili Slav kaynaklı Ruthenya Dili olarak kabul edildi.
Litvanya’da yerleşim Neolitik dönemde başlamıştır. Litvanya topraklarında etnik gruplar arasında büyük değişimler olmamıştır. Bundandır ki büyük olasılıkla, bugün Litvanya’da yaşayan insanların atalarının genetik özellikleri korunmuştur. Litvanya’da, alt gruplar arasında belirgin genetik farklılıklar olmaksızın, ülkede nispeten homojen bir nüfus yapısı vardır.
Litvanya’da 2004’te yapılan MtDNA araştırmasına göre, Litvanların Fin-Ugor ile Hint-Avrupa dil ailelerine mensup Kuzey Avrupa halkları ile yakınlığı tespit edilmiştir. Y kromozomu SNP haplogrup analizinin ortaya çıkardığı bir sonuç olarak, Litvanlar, Estonlar ve Finler birbirine yakın üç ırktır.
DNA Haritam tarafından Türkiye’ye özel satışa çıkarılan Genetik Köken Testi’ni satın almak için tıklayınız.