Somalililer (Somalice: Soomaaliyeed, Arapça: صومال), Somali, Cibuti‘nin küçük bir bölümü, Etiyopya‘nın Ogaden bölgesi ve Kenya‘nın kuzeybatı kesiminin bir bölümünde yaşayan halk.

Somali, 20 yıllık iç savaşın ardından hala istikrara kavuşamadı. Dünyanın en tehlikeli toprak parçalarından biri olarak kabul edilen ülkede hükümetin kontrol sağlayamadığı bölgelerin neredeyse dörtte üçü isyancı grupların hakimiyeti altında.

Somali (Somalice: Soomaaliya; Arapça: الصومال), resmi olarak Somali Federal Cumhuriyeti (Somalice: Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Arapça: جمهورية الصومال الفيدرالية Jumhūriyyat aṣ-Ṣūmāl al-fidraliyyah) ve komünist yönetimde önceki bilinen adıyla Somali Demokratik Cumhuriyeti olarak anılan, Doğu Afrika‘da Afrika Boynuzu denilen coğrafi bölgede bulunan bir ülkedir.[1] 1991’de Somali İç Savaşı‘nın başlamasından beri devletin çoğu bölgesinde merkezi bir hükûmet kontrolü yoktur. Uluslararası olarak tanınmış Federal Geçiş Hükümeti, ülkenin sadece küçük bir parçasını yönetmektedir.[2][3][4][5][6][7][8][9]

Somali Afrika’nın en doğu ucunda yer alıp, Kuzeybatıda Cibuti, güneybatıda Kenya, kuzeyde Aden Körfezi ve Yemen, doğuda Hint Okyanusu, batıda Etiyopya ile çevrilidir. Kıtadaki en uzun sahil şeridine sahiptir[10] ve arazisi temel olarak platolar, düzlükler ve yaylalardan oluşur.[1] Periyodik muson rüzgarları ve düzensiz yağışla yıl boyu kurak iklime sahiptir.[11]

Antik Çağ’da, Somali önemli bir ticaret bölgesiydi[12][13] ve birçok bilgine göre[14][15] efsanevi antik Punt Krallığı‘nın en muhtemel yerleşkeleri arasındadır.[16][17] Orta Çağ boyunca, pek çok güçlü Somali imparatorlukları bölgesel ticareti hakimiyeti altına almıştır bunlardan bazıları; Ajura İmparatorluğu, Adal Sultanlığı, Warsangali Sultanlığı ve Gobroon Hanedanı. On dokuzuncu yüzyılın sonlarında İngilizler ve İtalyanlar sahil bölgelerinde kontrolü kazandı ve Britanya Somalisi ve İtalyan Somalisi kuruldu.[18] Muhammed Abdullah Hassan tarafından kurulan Derviş Devleti, Britanya İmparatorluğu‘nu sahil kesimlerine kadar dört kez püskürtmüşsede[19] 1920 yılında Britanya hava gücüne yenilmişlerdir.[20] İtalya 1927 yılında kendisine bağlı olan tüm bölgeler üzerinde tam bir hakimiyet sağladı. İtalya’nın bu işgali 1941 yılında bölgenin İngiliz askeri yönetimi altına girmesine kadar sürdü. 1960 yılında kuzey ve güneyi kapsayan bağımsız Somali Cumhuriyeti kuruldu.[21] Mohamed Siad Barre 1969 yılında iktidarı ele geçirdi ve Somali Demokratik Cumhuriyeti’ni kurdu. 1991 yılında Somali İç Savaşı patlak verdi ve Barre hükûmeti düştü.

Somali’de ağırlıklı olarak hayvancılık, havale / para transfer şirketleri ve telekomünikasyona dayalı bir kayıt dışı ekonomi oluşmasına sebep olmuştur.[1][22]

DNA Haritam tarafından Türkiye’ye özel satışa çıkarılan Genetik Köken Testi’ni satın almak için tıklayınız.